Küreselleşmiş dünyada en yakınımızda olan, kolay ulaşabildiğimiz ürünleri satın almak ve dünyanın her tarafında aynı ürünlere ulaşabilmek başlangıçta kulağa hoş geliyor değil mi? Kim istemez ki her gittiği yerde hep kullandığı ürünlere hızlıca ulaşabilmeyi? Fabrikalarda birkaç günde yüz binlercesi üretilebilen sabunlar veya farklı şehirdeki bir arkadaşınızın kullandığı yüz kremini evimizin yanındaki marketten satın alabilmek bize çok fazla kolaylık sağlıyor. Peki bu ürünleri kimin ürettiğini, nasıl üretildiklerini veya ürünler için ihtiyaç duyulan hammaddelerin nereden geldiğini biliyor muyuz? Çok sene değil, birkaç on yıl önce biliyorduk. Mahallesinde üretim yapan yerel markalar aracılığıyla alışveriş yapanlar, sabunun içine koyduğu yağı üreticinin kimden temin ettiğini öğrenebiliyordu.
Giderek daha homojen hale gelen tüketim ürünlerinin, daha hızlı ve daha çok markette satışa çıkması için harcanan kaynaklar ve görünmez hale getirilmiş insan emeği bir sorun haline geldi. Kozmetik ve bakım ürünleri dünyada tüketilen en evrensel ürünler oldu. 250 milyar dolardan fazla perakende satış geliri elde eden kozmetik endüstrisi, bu kadar fazla ürün satarken bu ürünler üretilirken tüketilen kaynakların, plastikler içerisinde kullanıldıktan sonra çöpe atılarak doğaya karışan ürünlerin hesabını vermiyor. Bir yandan erişilebilir ürünlerini pazarlamaya devam ederken, diğer yandan çevre kirliliğine, çalışanlarına adaletsiz ücret ödemeye, doğal kaynakları tüketmeye de sebep olmayı sürdürüyorlar. Endüstri piyasadaki yerini garantilemişken, mahallelerde bu koca sektöre karşı sürdürülebilir, ekolojik ve adil üretim yapmaya gayret eden yerli markalar ortaya çıkıyor.
Yerel markalar, yaşanan bu tekelleşme sürecinin farkında olarak, fazla ve gereksiz üretimin önüne geçip küçük ölçekli üretimin önemini duyurmaya çalışıyor. Kendi deneyimlerini ürünlere dönüştürüyor ve daha sürdürülebilir bir şekilde ihtiyaçlarını karşılamak isteyen bireylerin ekolojik alternatiflere ulaşmalarına yardımcı oluyorlar. Tabii ki yıllardır piyasada olarak ismini duyurmuş, büyük paralarla reklam çalışmaları yürüten markalarla rekabet etmeleri çok güç. Çoğunun üretim süreçlerinde karşılaştıkları sorunları çözecek ayrı bir ekipleri, isim duyurma çalışmaları yürütecek bir pazarlama birimi yok. Ancak yine de tüketicilerin satın aldıkları ürünlerle bir fark yaratabilmelerine yardımcı olmak için çabalamaya devam ediyorlar.
Yerel Markalar Neden Desteklenmeli?
Kendine yeten toplumlar:
Yerel markaları desteklemek açık bir şekilde, içinde yaşadığımız topluluğa önem verdiğimizin bir göstergesidir. Topluluğunuz tarafından üretilen bir tarım ürününün yine topluluğunuz içindeki bir başka üretici tarafından kullanıldığını ve sonuçta çıkan ürünü kendinizin kullandığını düşünün. Bu hem yerel ekonomiyi geliştirmenizi ve büyütmenizi sağlayacak hem de bütün aşamalarına şahit olabileceğiniz ürünün kıymetini bilmenize ve onu özenle kullanmanıza yardımcı olacak. Mağazalardan her hafta bir yeni ürün satın alıp daha sonu gelmeden çöpe giden ürünler kullanmak yerine birlikte ürettiğiniz ürünü kullanmış olursunuz.
Üretici ve tüketici arasındaki saygı:
Bir ürün üretilirken verilen emeğe şahit olmak üreticiye olan saygıyı pekiştirir. Satın alınan ürün raflara gelene kadar geçirdiği süreçle ilgili bilgi alabilirsiniz. Üreticilerin, tüketicinin severek kullandığı bir ürün yaratma sürecinde elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışırken harcadığı çabaya şahit olmak üreticiye ve ortaya çıkan ürüne saygı duymanızı sağlar. Farklı markalar satan ve üretim süreciyle ilgili hiçbir bilgisi olmayan mağazalardan aldığınız ürünler monoton bir alışkanlığa dönüşür. Oysa üretici ile düzenli bir alışveriş yapmak iki taraflı bir saygıyı beraberinde getirir.
Ticarileşen dünyaya karşı bir umut:
Ticari dünya temelde aynı seçenekleri sunan şirketlerle dolu. Benzersiz bir şey bulmak, birbirinden etkilenmeyen bir şekilde üretim yapan bir şirkete rastlamak çok zor. Bir ülke boydan boya geçilirken, hatta ülke değiştirirken bile gördüğümüz manzara aynı: aynı marka, aynı mağazalar, raflarda aynı ürünler…
Ancak alışılmışın dışında üretim yapan yerel markalar, istekleriniz ve ihtiyacınız olan ürünlere göre şekillenir. Üreticiyle birlikte topluluğunuzun ihtiyacı olabilecek yeni ürünler üretebilirsiniz. Hazır bir şekilde paketlenmiş ve hiçbir aşamasına şahit olmadığınız ticari markalar yerine, yerel üreticilere yol gösterebilir, deneyimlerinizi paylaşabilirsiniz.
Yerel üreticiler iyi bir ürün ister, şirketler ise paranızı:
Büyük şirketler, piyasada bir yer kaplar ve işleri tamamen parayla ilgilidir. Daha çok kazanmak ve hissedarlarının yaptığı yatırımlara geri dönüş yapabilmek için kar elde etmeyi önemsemek zorundadırlar. Yere markalar ise bundan fazlasıdır. Önünüze koydukları ürün için yıllar süren bir ar-ge çalışması yapmış, ürünleri için ihtiyaçları olan hammaddeleri adil ve etik üreten kişilerle çalışmış, sonuçta size sattıkları ürün ile bir kalite yaratmışlardır. Güvenilir bir satın alma süreci oluşturmak için iyi bir ürün ortaya koymayı önemserler. Teknolojik makineler ile üretim yapan büyük şirketler, daha hızlı üretip sattıkları için ürün fiyatlarını düşük tutabilir.
Yerel markaların ürünleri başlangıçta size daha pahalı olarak gözükse de, doğal içerikleri, üretim sürecinin izlenebilirliği, doğaya, insanlara ve hayvanlara zarar vermeyen ekolojik üretimleri ile verdiğiniz paraya değer ürünler ile sizi buluşturur. Ayrıca yerel ekonomiyi destekleyen ve insanlar arasında güven uyandıran bir sistem oluşur.
Yerli halka iş imkanı sağlamak:
Yerel markalardan alışveriş yaparak, sizi önemseyen yerli bir işletmenin açık kalmasına katkı sağlarsınız. Ürünler için gereken hammaddeleri yerelden sağlamak, ihtiyaç duyulan ürünleri yakın çevreden edinmek, sosyal etkileşimi artırmak ve beraberinde yeni bir iş alanı yaratmak ise insanlar için getirdiği diğer olumlu özelliklerdendir. Yerelde yaşayan insanların çalışarak böyle bir oluşumdan gelir elde edebiliyor olmaları harika değil mi?
Yerel markalar ürünlerini satın almanın dışında nasıl desteklenebilir:
Yerel bir işletmeyi desteklemek için ürünlerini satın almaktan başka yapabileceğiniz şeyler de var. Sosyal medya hesaplarını takip ederek görünür olmalarını sağlamak, etrafınızdaki insanlara yerli markaların ürünlerini hediye etmek, yeni ürettikleri ürünleri denemek için arkadaşlarınız veya ailenizle paylaşmak, gün geçtikçe genişleyen bir ağ yaratarak sosyal desteği artırmak da etkili yollar arasında sayılabilir.
Bilinçli üreticiler, bilinçli tüketicilere yardımcı olurken üretim ve tüketim ağının sürdürülebilirliğine katkı sağlar. Unutmamamız gereken bir şey de, tüketicilerin satın aldıkları ürünler ile markaların üretimlerine devam edebilmelerine ve üretim süreçlerinde neden oldukları olumlu-olumsuz özellikleri sürdürebilmelerine doğrudan maddi destek sağladıkları gerçeğidir.
Satın aldığımız ürünlerde ekolojik, vegan, doğal alternatifleri tercih ederek bireysel etkimizi toplumsal bir etkiye dönüştürebiliriz.
Comments (1)