Bakım ürünleri ve kozmetik ürünler neredeyse her insanın hayatının bir parçası. Ayrıca yemek ve kıyafet dışında en fazla satın alınan ürünler. Yediğimiz şeyin ne kadar sağlıklı olduğunu sorgularken ve yediklerimize dikkat ederken; vücudumuza sürdüğümüz, dişimizi fırçaladığımız, yüzümüzde kullandığımız ürünlerin sağlığımıza etkisini ne kadar sorguluyoruz? Peki ya kozmetik ürünlerin çevresel etkisi üzerine daha önce hiç düşünmüş müydünüz?
Gelin birlikte, kullandığımız kozmetik ve bakım ürünlerinin çevre üzerinde ne gibi etkileri var öğrenelim.
Ambalaj Kullanımı
Kozmetik ürünlerin çevresel etkisi göz önüne alındığında ilk olarak aklımıza gelecek muhtemel başlık, bu ürünleri koymak için kullanılan ambalajlar olacaktır. Dünya çapında kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinin perakende satışları ile 250 milyar dolardan fazla kazanç sağlanmaktadır. Bu kadar fazla tüketilen ürünlerin kullanıldıktan sonra oluşan ambalaj atıklarının da neredeyse tamamı geri dönüştürülemeden çöp sahalarına karışarak çevre kirliliğine neden olmaktadır.
Makyaj ürünlerinin ya da bakım ürünlerinin büyük çoğunluğu plastik ambalajlarda satılmaktadır. Bazı ürünler karton içerisinde gelmiş olsa da bu kartonlar genellikle geri dönüştürülmez çünkü dışları ıslanmayı önlemek veya güzel gözükmesi için plastikle kaplıdır, yani karton içerisine plastik karıştırılmıştır. Ayrıca ürün üretilirken harcanan doğal kaynakların yanı sıra ambalaj için de ekstra kaynak harcanmaktadır. Çoğu ambalajın tek kullanımlık olması da çöpe atılmalarına ve çöplük alanlarda üst üste yığılarak birikintiler oluşturmalarına neden olur. Bununla birlikte kozmetik ürünlerin %70’inin henüz bitmeden çöplüklere gittiği de bilinmektedir. Plastik ürünlerin küresel geri dönüşüm oranı ise yaklaşık %9’dur. Yani üretilen plastiklerin büyük çoğunluğu doğada, okyanuslarda atık olarak kalır ve ekosistem içerisinde doğal yaşam için büyük tehdit oluşturur.
İçerik Bakımından Kozmetik Ürünlerin Çevresel Etkisi
The Dirty Dozen tarafından yayınlanan 12 toksik kimyasal listesi, birçok ev ve kişisel bakım ürününde yer alan zararlı kimyasalları tanımlamaktadır. Bu kimyasallar hem çevreye hem de insan sağlığına karşı son derece zararlıdır. Ayrıca üretim ve tüketim süreçlerinde neden oldukları sağlık ve çevre sorunları ile birlikte, doğaya karıştıklarında ekosisteme de zarar vererek doğal yaşam ortamlarında yaşamaya çalışan hayvanların da zehirlenmesine sebep olmaktadır. Bu toksik kimyasallar şu şekildedir:
- BHA ve BHT
- Kömür katranı ve boyaları (Cl ile listelenen renkler)
- Dietanolamin (DEA)
- DBP
- Formaldehit koruyucular
- Parabener
- Parfüm
- Polietilen glikol (PEG)
- Petrolatum (Vazelin)
- Siloksanlar
- Sodyum Lauret Sülfat
- Triklosan
Bu toksik kimyasallar kanser, hormon bozulması, deri hastalıkları, alerjik reaksiyonlar gibi hastalıklara yol açabilmektedir. Bu kimyasal içeriklere sahip kozmetik ürünlerin çevresel etkisi çok yönlüdür. Zehirli kimyasal içeren bakım veya temizlik ürünleri kullanıldıktan sonra su ile yıkanmalarıyla kanalizasyonlara akar, biyolojik olarak çözünme ve parçalanmaları zor olduğu için çevrede zararlı etkilerini sürdürmeye devam ederler. Kullanılan kozmetik ürünlerinden, saç boyalarından, temizlik ürünlerinden günlük 700.000 ton toksik kimyasal salınmaktadır. Bu toksik kimyasallar evimizi terk ettiğinde sadece su yollarına karışmakla kalmaz, aynı zamanda tarım ürünleri yetiştirilirken kullanılan su ile bu mahsuller ve toprakta kalarak toprak verimliliği olumsuz etkilenir. Sonucunda da bizim yemek masalarımıza, musluktan akan sularımıza karışarak bizi zehirlemeye devam eder.
Satın aldığımız bakım, kozmetik ve temizlik ürünlerinin doğada çözünen ve ekolojik içeriklere sahip olması, ambalajsız ya da yeniden kullanılabilir ambalaja sahip olması ekolojik ayak izimizi de düşürmemize yardımcı olur. Kendimizi temizlediğimizi veya vücudumuza bakım yaptığımızı düşünürken aslında hem sağlığımızdan hem de çevre sağlığından oluyor olabiliriz.
Otama Kırkpınar ürünlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz: Otama Kırkpınar Dükkan
